wtorek, 30 listopada 2010

1128. Wielka Brytania

Rzeka Lune przepływa przez obszar zwany Doliną Lune w w okręgu Lancaster. Krajobraz ten obfituje w pastwiska i małe wioski pobudowane z kamienia. Wioski te inspirowały od zawsze wielkich pisarzy. Najbardziej znanym miejscem doliny jest Crook O'Lune czyli zakole rzeki, z którego rozpościera sie przepiekny widok na okolicę. 


1127. Wielka Brytania

Mur Hadriana to  rzymski mur obronny w północnej Brytanii wybudowany w latach 121-129 n.e. na odcinku od wsi Bowness nad zatoką Solway Firth do twierdzy Segedunum w Wallsend nad rzeką Tyne w czasach cesarza Hadriana. Pomyślany jako zapora przed wojowniczymi plemionami Piktów z Kaledonii, nigdy nie spełnił pokładanych w nim nadziei. Mur Hadriana budowali stacjonujący w Brytanii żołnierze trzech legionów rzymskich, wspomagani przez oddziały pomocnicze. W założeniu konstrukcja miała jedynie utrudniać przemieszczanie się między południową i północną częścią wyspy, a strzec tego miały rozmieszczone co 500 metrów wieże strażnicze i co 1,5 kilometra niewielkie forty. Długość tej budowli wynosiła 117 km, szerokość 3 m, a wysokość do 5-6 m. W części wschodniej mur był wzniesiony z kamienia, a w zachodniej z darni. Mur Hadriana stracił na swym znaczeniu (i zaczął popadać w ruinę), gdy następca Hadriana, Antoninus Pius, wybudował na północ od niego nowe fortyfikacje, zwane murem Antoninusa. Jednak później Rzymianie wyparci z wału Antoninusa powrócili na wał Hadriana, który odnowili. Uznany jest za UNESCO.


1126. Tajwan

Kaoping Iron Bridge to most kolejowy uznany jako jeden z dwóch historycznych przepraw przez rzekę na Tajwanie. 


1125. Niemcy

Kaiserslautern – miasto na prawach powiatu w południowo-zachodnich Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat. Miasto zostało założone przez cesarza Fryderyka Barbarossę ok. 1150 r. Wcześniej, nad znajdującą się tu rzeką Lauter od IX wieku istniał tu dworek myśliwski cesarzy. Fryderyk Barbarossa rozpoczął budowę miasta i do dziś jest mile wspominany. Z tego powodu Kaiserslautern nosi czasem przydomek Die Barbarossastadt. W 1793 Kaiserslautern trafiło wraz z całym Palatynatem do Francji Napoleona. Po kongresie wiedeńskim (1815 r.) Palatynat znalazł się w obrębie Królestwa Bawarii. Herb miasta stanowi ryba umieszczona pionowo na tarczy składającej się z pionowych pól, kolejno: czerwone, srebrne, czerwone. Tradycja mówi, że Fryderyk Barbarossa był zachwycony ogromną ilością znajdujących się w Lautrze ryb, co dziś wygląda nieco dziwnie, zważywszy, że rzeka jest raczej potokiem nie przekraczającym 3 m szerokości. 


1124. Litwa

Auksztocki Park Narodowy to  park narodowy leżący w północno-wschodnim krańcu Litwy, około 100 km na północ od Wilna, blisko granicy z Łotwą i Białorusią. Powstał w 1974 roku za czasów Litewskiej SRR, jako pierwszy park narodowy w kraju i przez 15 lat, aż do 1991 roku kiedy powstały 4 kolejne, pozostawał jedynym. Ponad 70% powierzchni parku pokryta jest lasami, 80% z nich to lasy sosnowe, także świerkowe i jodłowe. Park Auksztocki jest znany ze swojej bioróżnorodności, na przykład 59% ze wszystkich gatunków roślin które występują na Litwie, można znaleźć w parku który zajmuje niecały 1% litewskiego terytorium, z czego 64 gatunki są zagrożone wyginięciem. Park stanowi również ostoję dla wielu rzadkich gatunków zwierząt. Należą do nich łosie, jelenie, sarny, dziki, wilki, lisy, rysie, norki kanadyjskie, bobry, zające bielaki i szaraki. W parku spotyka się także prawie już całkowicie wymarłe na Litwie wydry.


1123. Niemcy

Wielu Niemców nie przyznaje się do żadnej religii, pomimo to tradycyjnie Kościół rzymskokatolicki i ewangelicki mają duży wpływ na społeczeństwo. Co roku z Kościoła rzymskokatolickiego i Kościoła ewangelickiego w Niemczech występuje po około 100 tys. osób. Spowodowane jest to głównie koniecznością płacenia podatku kościelnego. 


1122. Finlandia

Espoo - miasto w południowej Finlandii, na wschodzie graniczące bezpośrednio z miastem stołecznym Helsinki; drugi pod względem wielkości ośrodek miejski w Finlandii. Od 1972 roku, czyli od momentu utworzenia miasta, jego celem był rozwój przy jednoczesnym zachowaniu w nienaruszonej formie środowiska naturalnego.


1121. Finlandia

Muzeum Sztuki Współczesnej mieści się w Helsinkach w charakterystycznym budynku o współczesnym designie, projektu Amerykanina Stevena Holla i istnije od 1998 roku. W Kiasmie znaleźć można sztukę współczesną od lat 60-tych XX wieku. Kiasma jest częścią fińskiej National Gallery. 


środa, 24 listopada 2010

1120. U.S.A.

Muzeum  Muzeum Nauki i Techniki w Chicago, zaliczane do największych na świecie, otwarto w 1933 roku. Na powierzchi 14 akrów rozmieszczono 35 tys. eksponatów rozlokowanych w tematycznych działach. Jednak największą sławę zyskało dzięki eksperymentowi do którego ogłoszono kasting. Osoba uczestnicząca w tym eksperymencie miała przez 30 dni mieszkać w muzeum i zdawać relacje ze swojego pobytu.


1119. Ukraina

Wiśniowiec - osiedle typu miejskiego leżące w obwodzie tarnopolskim Ukrainy, dawna siedziba magnaterii polskiej. Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z roku 1395, ale pod nazwą Wiśniowiec miejscowość wymieniona została po raz pierwszy w połowie XV wieku. Miejscowość znana jest głównie z bitwy, jaka rozegrała się tutaj 28 kwietnia 1512 roku, kiedy to pod Wiśniowcem wojska Rzeczypospolitej pobiły armię tatarską. Do roku 1744 miejscowość wchodziła w skład posiadłości Wiśniowieckich, a po śmierci hetmana wielkiego litewskiego Michała Serwacego Wiśniowieckiego przeszła w ręce rodu Mniszchów, a po nich w połowie XIX wieku Platerów. Wiśniowiec od początku swego istnienia aż do ostatniego rozbioru wchodził w skład Polski i był częścią województwa podolskiego. Od 1795 do traktatu ryskiego w 1921 Wiśniowiec należał do państwa rosyjskiego, następnie do 1939 znów do Polski (województwo wołyńskie). W 1945 na podstawie traktatu pokojowego kończącego drugą wojnę światową Wiśniowiec ostatecznie znalazł się w Ukraińskiej SRR, a po upadku ZSRR w roku 1991 miasto należy do Ukrainy. Pomimo licznych działań wojennych prowadzonych na tych terenach w ciągu ostatnich 300 lat zachowały się w Wiśniowcu liczne zabytki, takie jak pałac Wiśniowieckich z XVIII wieku razem z parkiem.


1118. Włochy

Syrakuzy to miasto we Włoszech we wschodniej Sycylii, którego patronką jest Święta Łucja. Miasto to powstało jako antyczna kolonia greckich Dorów z Koryntu w 733 p.n.e. na miejscu wcześniejszej osady. Początkowo miasto zajmowało tylko przybrzeżną wysepkę Ortygię. Po zbudowaniu kamiennej grobli w VI wieku p.n.e. Syrakuzy zaczęły rozrastać się szybko na lądzie stałym, gdzie założono agorę, a z dala od miasta, nad rzeką Anopos, wzniesiono około 560-550 p.n.e. wielki peripteros dorycki poświęcony Zeusowi Olimpijskiemu. Od V wieku p.n.e. Syrakuzy były uważane za najpiękniejsze i najbogatsze, a niewątpliwie najludniejsze miasto wyspy (około 200 tysięcy mieszkańców), posiadające dwa doskonałe porty (handlowy i wojenny), które zapewniały panowanie miasta nad wschodnią częścią Sycylii. Początkowo w Syrakuzach panował ustrój arystokratyczny, potem demokratyczny. Tyranię wprowadził Gelon I w 485 p.n.e. W V wieku p.n.e. tyrani Syrakuz sięgnęli po hegemonię w Wielkiej Grecji i walczyli z powodzeniem (bitwa pod Himerą, 480 p.n.e.) z zajmującymi zachód wyspy Kartagińczykami. Syrakuzy były szeroko promieniującym centrum kultury greckiej, ojczyzną np. Epicharma i Archimedesa, gościły także m.in. Pindara, Ajschylosa i Platona. W mieście tym żył i tworzył Archimedes, który zginął z rąk Rzymian podczas oblężenia miasta w czasie II wojny punickiej w 212 p.n.e. W trakcie tych walk Archimedes skonstruował wiele machin wojennych używanych do obrony miasta. Do II wojny punickiej Syrakuzy przystąpiły po stronie Kartaginy, chcąc odzyskać utraconą niezależność – podczas I wojny punickiej Hieron II, tyran Syrakuz był sprzymierzeńcem Rzymu. Po zdobyciu przez Rzymian miasto straciło wiele ze swojej dawnej świetności, choć wciąż powstawały nowe budowle jak portyki czy teatry. Zdobyte i złupione w 212 p.n.e. przez Rzymian miasto stało się częścią pierwszej kolonii imperium, czyli Sycylii. W starej części Syrakuz, na Ortygii, z ufortyfikowaną akropolis, pałacem tyranów i źródłem Aretuzy, wzniesiono około 570-560 p.n.e. najstarszy na Sycylii dorycki peripteros , poświęcony Apollinowi, i młodszy, z około 470 p.n.e. - Atenie. Syrakuzy wpisane są na Światową Listę Dziedzictwa Kulturalnego UNESCO.


1117. Holandia

Twierdza Bourtange, położona na południowych wschodzie Groningen, w pobliżu granicy niemieckiej, odegrała ważną rolę podczas wojny Osiemdziesięcioletniej (1568-1648). Forteca ta została zbudowana według planu wodza Diedericka von Sonoy, który umacniał takie miasta-twierdze jak Alkmaar i Blokzijl. Bourtange leżało na jednaym szlaku handlowym, w środku dużego, prawie niezamieszkałego bagiennego terenu, który ciągnął się od Coevorden aż do terenu zwanego Dollardgebied w sąsiedztwie Morza Północnego. Bourtange miało odegrać ważną rolę w walce przeciwko Christopherowi Bernhartowi Bronowi z Galen. Niejeden kaznodzieja, który wchodził na ambonę w kościele garnizonowym, służył jednocześnie w szeregach obronnych Bourtange. Zabezpieczenia wewnątrz murów twierdzy takie jak: młyny, gospodarstwa rolne, magazyny, wskazują na to, że liczono się tu z długotrwałymi oblężeniami. Około 1740 roku podupadła twierdza musiała być gruntownie odnowiona. Nigdy jednak nie odegrała już większej roli w żadnych wydarzeniach wojennych. W 1851 roku skreślono Bourtange z listy twierdz, poprawiono stan dróg i w latach 1971-1982 przywrócono Bourtange jej dawną glorię.


1116. Chiny

Shenyang to miasto w północno-wschodnich Chinach. Jest głównym ośrodkiem gospodarczym i naukowo-kulturalnym północno-wschodnich Chin. Rozwinięty jest przemysł środków transportu, rafineryjny, petrochemiczny, cementowy, włókienniczy, skórzany, papierniczy i spożywczy. Miasto jest także ważnym węzłem komunikacyjnym i ośrodkiem naukowym. 


1115. Holandia

Oudeschild to miasto w Holandii Północnej. Jest to część gminy Texel. Oudeschild jest portem rybackim leżącym na wyspie. 


wtorek, 23 listopada 2010

1114. Irlandia

Park Narodowy Connemara obejmuje m.in. część pasma górskiego Twelve Bens i Maam Turks. Ochronie podlega tu krajobraz typowy dla zachodniego Galway: granitowe góry, wrzosowiska, przeważające tereny bagienne, torfowiska i akweny. Ogromnym atutem regionu jest czyste, błękitne morze i rozległe, piaszczyste plaże, niezatłoczone nawet w najcieplejsze dni. Często można spotkać się z określeniem "najbardziej dziki zakątek Irlandii", Polacy mogą przyrównywać Connemare do naszych Bieszczadów. Naturalnym bogactwem regiony był i jest torf. Na terenie parku można spotkać również pozostałości megalityczne liczące sobie ponad 4 tys. lat.


1113. Niemcy

Jest miejsce w Europie, gdzie baśniowy świat przeplata się z rzeczywistym. Zamek Neuschwanstein został zbudowany z powodu zachcianki króla Ludwika II Bawarskiego. O jego nietypowej architekturze świadczy, chociażby fakt, iż stał się inspiracją dla zamku Śnieżki Disney’a, jak i zamku Bojnickiego na Słowacji. Wszystko zaczęło się od legendy o Lohengrinie. Ludwik, jako mały chłopiec, dorastał w średniowiecznej fortecy wybudowanej przez jego ojca, na ścianach widniały malowidła przedstawiające sceny z mitologii germańskiej. Przyszły król popadł w obsesję na punkcie Lohengrina – rycerza łabędzia, który zdobył mistyczną moc dzięki Świętemu Graalowi i bronił księżniczki Elsy Brabanckiej. Młody król wręcz utożsamiał się z bohaterem arturiańskich legend. Lubował się też w muzyce i sztuce, był mecenasem Ryszarda Wagnera, którego muzykę można było usłyszeć w największej sali zamku – Sali Śpiewaków. Po koronacji, rozpoczął budowę zamku Neuschwanstein, co nota bene oznacza „nowy dom łabędzia”. Była to realizacja jego marzeń z dzieciństwa - można by pomyśleć, że budował to dla bohaterów średniowiecznych legend, którzy przez całe życie byli mu tak bliscy. Nic dziwnego, skoro projektantem został Christian Jank – scenograf teatralny, którego szkice miały w sobie mnóstwo baśniowego uroku. Zamek Neuschwanstein budził zachwyt – jednak społeczeństwo miało za złe królowi, że wydaje na jego budowę astronomiczne sumy, a Neuschwanstein nie był jego jedynym projektem. Ludwik II został królem w bardzo młodym wieku, jego panowanie wiąże się z serią niepowodzeń w polityce państwa. Władca był bardziej artystą, niż przywódcą i dobrym strategiem. Jego ekscentryczne zachowanie, rząd próbował przypisać szaleństwu, lecz czy nie mylono tego z romantyczną i wrażliwą naturą króla? Co prawda, pod koniec życia, jego niepoczytalność nie budziła wątpliwości, miewał halucynacje - podobno przyjmował przy stole króla Ludwika XIV. Niezrozumiany przez otoczenie, nieszczęsny władca zamknął się w zamku i odseparował od życia politycznego i społecznego. Czy była to choroba psychiczna, czy może nieumiejętność przystosowania wrażliwej jednostki do pełnienia roli głowy państwa? Trudno to ocenić z perspektywy czasu. Jedno jest pewne – życiowa pasja i fascynacja baśniami doprowadziły do powstania jednych z piękniejszych zamków świata, które dziś cieszą się wielką popularnością właśnie dlatego, że jest w nich tak mało rozsądku, a tak wiele fantazji.


środa, 17 listopada 2010

1112. Francja

Orange – miasto na południu Francji położone w dolinie Rodanu, na północ od Awinionu, ok. 90 km od Morza Śródziemnego. Umiejscowione w Orange, a zbudowane między 10 a 25 rokiem n.e., rzymski teatr, łuk triumfalny Tyberiusza (zbudowany w 27 roku na pamiątkę zwycięstwa nad Galami) i otaczająca zabudowa zostały w 1981 roku wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO


1111. Finlandia

W ciągu umiarkowanych zim zamarza niespełna połowa obszaru Morza Bałtyckiego, natomiast w czasie surowych zim zamarza ponad 250 tys. km2 . Zdarzają się również zimy w czasie których Bałtyk był całkowicie zlodzony (1893, 1940, 1942, 1947). W zasadzie nie zamarzają głębsze akweny Bałtyku Środkowego i Bałtyku Południowego, chociaż pojawia się na nich lód dryfujący. Corocznie zamarzają: Zatoka Botnicka i Zatoka Fińska, akweny przybrzeżne Zatoki Ryskiej, często zamarza u nas Zatoka Pucka i akweny zalewów. W Cieśninach Duńskich zjawiska zlodzenia powstają prawie każdej zimy. Zjawiska lodowe stanowią poważne utrudnienie dla żeglugi morskiej. Zwłaszcza twarda i gruba pokrywa lodowa oraz spiętrzone zwały lodowe, narastające do niebywałej wysokości z kry nasuniętej jedna na druga. W czasie bardzo surowych zim dochodzi do zamknięcia żeglugi na ważnych gospodarczo szlakach Zatoki Botnickiej, czy Zatoki Fińskiej, przy której są położone porty: Sankt Petresburg, Helsinki i Tallin. Nowoczesne lodołamacze starają się obecnie utrzymywać tor nawigacyjny, nawet w najtrudniejszych warunkach żeglugi zimowej.


1110. Czechy

Sanktuarium pielgrzymkowe św. Jana Nepomucena to jeden z najważniejszych kościołów pielgrzymkowych na terenie Czech, znajdujący się na wzgórzu Zelená Hora w miejscowości Žďár nad Sázavou. W 1994 roku sanktuarium zostało wpisane na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Św. Jan Nepomucen poniósł śmierć męczeńską w 1393 roku. W 1719 specjalna komisja powołana przez praskiego arcybiskupa badała jego zwłoki i odkrywszy dobrze zakonserwowany język duchownego, uznała to za objaw świętości. Beatyfikacja Jana Nepomucena w 1721, a potem kanonizacja w 1729 rozprzestrzeniły jego kult, skłoniły opata klasztoru cysterów w miejscowości Žďár nad Sázavou - Vaclava Vejmluva - do budowy sanktuarium na Zielonej Górze (Zelená Hora), znajdującej się nieopodal Pomuku - miejsca narodzin świętego. Budowa rozpoczęta została już w 1719 roku, a przy pracach aktywnie uczestniczył opat, przydając projektowi świątyni znaczenie symboliczne. Konsekracja kościoła nastąpiła na rok przed zakończeniem prac budowlanych w 1721 roku. Po kasacie zakonu Zelená Hora przez cały XIX wiek pełniła rolę cmentarza, a grobowce z tego okresu wciąż znajdują się w obrębie murów okalających świątynię. 


wtorek, 16 listopada 2010

1109. Szwajcaria

Mity to  masyw górski w Alpach Szwajcarskich. Składa się on z dwóch szczytów. Te dwa szczyty stały się symbolem Szwajcarii. W okolicy znajduje się kilka przepięknych szlaków turystycznych.


poniedziałek, 15 listopada 2010

1108. Nigeria

Murtala Muhammed International Airport znajduje się w Logos i jest głównym portem lotniczym obsługującym miasto  i Nigerię południowo-zachodnią. Początkowo znane było jako Lagos International Airport. Zostało przemianowane w trakcie budowy na cześć głowy nigeryjskiego wojska Murtala Muhammeda. Pierwowzorem lotniska w Logos jest lotnisko w Amsterdamie. Port lotniczy został oficjalnie otwarty 15 marca 1979 roku. Obsługuje dwie rodzime linie lotnicze: Air Nigeria i Arik Air. Murtala Muhammed International Airport składa się z międzynarodowych i krajowych terminali, w odległości około jednego kilometra od siebie. Oba terminale mają takie same pasy startowe. Na przełomie 1980 i 1990, międzynarodowy terminal miał reputację niebezpiecznego lotniska, nie spełniał minimalnych standardów. Po 1999 roku sytuacja w zakresie bezpieczeństwa w Logos zaczęła się poprawiać. Rząd federalny wydał zgodę na rozbudowę lotniska ze względu na coraz większy ruchu powietrzny.


1107. Hiszpania

La Sagrada Família / Świątynia Pokutna Świętej Rodziny to secesyjny kościół w Barcelonie w Katalonii, uważany za główne osiągnięcie jej projektanta, katalońskiego architekta Antoniego Gaudí. Sagrada Família ma status bazyliki, a nie katedry, jak czasem się uważa. W założeniu architekta sama konstrukcja budowli miała przypominać jeden, wielki organizm. Budowę kościoła rozpoczęto w 1882 roku. Początkowo jej projekt zlecono innemu architektowi, ale ten wszedł w konflikt ze stowarzyszeniem finansującym budowę świątyni. Wówczas zlecenie na budowę otrzymał Gaudí, który całkowicie zmienił projekt, nadając mu własny styl. Przez następne cztery dekady pracował intensywnie nad konstrukcją, poświęcając jej całkowicie ostatnich 15 lat życia. Podczas prac nieustannie dostosowywał i zmieniał pierwotne założenia. Wieże kościoła ukończono w 1920 roku. Sześć lat później architekt zginął, wpadając pod przejeżdżający omnibus, pozostawiając tylko jedną z trzech zaprojektowanych fasad. Z powodu organicznej formy budowli oraz niepowtarzalności detali architektonicznych (tak jak w naturze żaden z nich nie jest identyczny i musi być osobno rzeźbiony) do dziś nie zdołano jej ukończyć. Projekty świątyni pozostawione przez architekta zostały zniszczone w czasie hiszpańskiej wojny domowej przez katalońskich anarchistów. 


1106. U.S.A.

Mount Hood to największy szczyt w stanie Oregon, a jednocześnie starowulkan. Mierzy sobie ok.3426 m. n.p.m. Na podstawie jego historii, wybuch jest mało prawdopodobny. Jednak szanse na wybuch w ciągu najbliższych 30 lat szacuje się od 3 do 7 procent. Charakteryzuje się go jako "potencjalnie aktywnych", ale góra jest nieformalnie uznane za nieaktywną. Przez zamieszkujące tu niegdyś plemię Multnomah nazwany Wy'east


1105. Belgia

Zamek Królewski w Brukseli można znaleźć na obrzeżach Laeken. Jest to klasyczny budynek zbudowany w latach 1782 - 1784. Zamek został zbudowany przez regentkę Marię-Kristinę i jej męża, Alberta-Casmira de Saxe-Cieszyńskiego. W 1890 zamek został zniszczony przez pożar, a następnie odbudowany. W zamku mieszka rodzina królewska więc nie jest otwarty dla publiczności. 


1104. Włochy

Fontanna di Trevi to najbardziej znana barokowa fontanna Rzymu. Została zbudowana z inicjatywy Klemensa XII w miejscu istniejącej wcześniej fontanny zaprojektowanej przez Leona Battiste Albertiego z 1435 roku. Zasila ją woda doprowadzona akweduktem zbudowanym w 19 roku p.n.e. przez Agrypę, tym samym, który zasila fontannę Barcaccia znajdującą się u podnóża Schodów Hiszpańskich. Klemens XII w 1732 ogłosił konkurs na nową fontannę. Papież wybrał projekt Niccolo Salvi. Prace trwały od 1735 do 1776. Sam autor projektu nie dożył zakończenia budowy. Forma tej barokowej fontanny przypomina fasadę budynku, ma 20,0 m szerokości i 26,0 m wysokości. Centralnymi postaciami fontanny są Neptun i dwa trytony. Neptun znajduje się na rydwanie zaprzężonym w dwa konie, z których jeden jest spokojny prowadzony przez trytona z prawej strony, tryton z lewej strony natomiast stara się okiełznać niespokojnego konia. Symbolizują one dwa odmienne stany morza. Legenda wiąże nazwę fontanny z imieniem Trevia noszonym przez dziewicę, która odkryła źródło wody. Wodę doprowadzaną przez akwedukt do fontanny nazywano Acqua Virgo. Turyści zwyczajowo wrzucają do fontanny drobne monety, by zapewnić sobie "powrót do Rzymu". Pieniądze, wyławiane przez władze miasta przeznaczone są na utrzymanie zabytków.