796. Bośnia i Hercegowina

Biały kamienny most nad szmaragdową Neretwą, kolorowe tureckie domy z charakterystycznymi pięterkami haremów i orientalny zapach nad straganami na wąskich uliczkach. W Mostarze widać ślady tureckiej przeszłości Bałkanów. Stara bałkańska legenda głosi, że gdy Bóg stwarzał świat, unosił się w przestworzach, dźwigając dwa worki: jeden z ziemią, drugi z kamieniami. Diabeł przedziurawił worek z kamieniami i cała jego zawartość wysypała się w jedno miejsce. Tak powstała Bośnia i Hercegowina. Większość z legendarnych kamieni musiała spaść na Hercegowinę, bo kraina ta wygląda jakby zbudowana była z kamienia. A największy zabytek Hercegowiny – most w Mostarze, zbudowany został z białego kamienia. Mostar leży pomiędzy górami, w szerokiej dolinie Neretwy. Najstarszym obiektem w mieście jest Krzywy Most, mały i niepozorny kamienny most na rzece rzeka Radobolja po „chorwackiej” stronie miasta. Jednak to nie ten most jest symbolem Mostaru. Symbolem Miasta jest Stary Most. Stary Most spinał brzegi Neretwy przez ponad 400 lat. Jedna strona tradycyjnie uchodziła za „turecką”, druga za „chorwacką”. Obecnie, po wojnie, miasto też jest podzielone, choć formalnych granic nie ma. Chorwaci żyją po zachodniej stronie rzeki, a Muzułmanie po wschodniej. Według legendy w połowie XVI wieku sułtan Sulejman II rozkazał budowniczemu Hayruddinowi wybudować most nad Neretwą, a w razie niepowodzenia obiecał go ściąć. Budowniczy pracował 10 lat, a po postawieniu mostu ze strachu uciekł w góry. Powstało dzieło wybitne. Wznoszący się 20 m nad wodą most, przypominający sylwetką półksiężyc, wybudowano z 456 bloków białego marmuru, połączonych żelaznymi klamrami. Od powstania stanowił symbol pokoju chrześcijaństwa z islamem. Jako symbol pokoju most nie ostał się w czasie wojny. W 1992 roku wybuchła wojna. Najpierw Chorwaci i Muzułmanie wspólnie walczyli z Serbami, potem walczyli między sobą, a areną walk stał się Mostar. 9 listopada 1993 roku chorwacki generał nakazał zbombardować Stary Most. Dziś biały most ponownie wznosi się nad szmaragdową rzeką. Odbudowano go w 2004 roku, a w odbudowie pomogła Turcja. Most odbudowano używając szesnastowiecznych metod, bez ingerencji nowoczesnych technologii, użyto nawet kamieni z tej samej co 450 lat temu kopalni.